İSPANYOLCA SORU EDATLARI

SORU KALIPLARI - PREGUNTAS

qué ne por qué neden cuándo ne zaman dónde nerede cómo nasıl cuál hangisi quién kim cuánto ne kadar Yukarıda soru kalıplarını verdikten sonra ufak bir ayrıntıyı belirtmek istiyorum. Örnekleri incelerken sizin de farkedeceğiniz gibi soru cümleleri ters bir soru işareti (¿) ile başlar. Bu durum ünlem cümlelerin de de benzerdir (ünlem cümleleri ters ünlem işareti (¡) ile başlar). Bunun nedeni yazılı bir metni okurken cümlenin durumunu anlayarak ona göre sesi tonlamaktır. Cümle ters soru işareti ile başlıyorsa sese soru tonu, ters ünlem işareti ile başlıyorsa ünlem tonu verilir. Şimdi adım adım soru kalıplarını inceleyelim: 1 - Evet-Hayır Soruları: Evet-Hayır soruları cevap verirken "evet" veya "hayır" diye başlayarak cevap verilen sorulardır. Türkçe'de bu soruları fiilin sonuna "mı, mi, mu, mü" getirmek suretiyle yapıyoruz. İspanyolca'da bu durum iki şekilde yapılır: 1: "ser/estar" yardımcı fiilini şahıstan önce getirmek suretiyle, 2: düz cümleyi soru gibi vurgulamak suretiyle. Bunlardan ilki gramer bakımından daha doğru olmakla beraber ikincisi de günlük hayatta sıkça kullanılmaktadır. Bu sorulara cevap verirken "sí - evet" veya "no - hayir" diyerek başlandıktan sonra "," konarak cümleye devam edilir. Örnekler: ¿Quiere comer algo? Birşey yemek ister misiniz? No, gracias. Hayır, teşekkürler. ¿Vas a ir al cine? Sinemaya gidecek misin? Sí, voy a ir mañana. Evet, yarın gideceğim. ¿No habla español tu amigo? Arkadaşın İspanyolca konuşmuyor mu? ¿No, no habla español. Hayır, konuşmuyor. ¿Estas cansado? Yorgun musun? Sí, un poco. Evet, biraz. ¿No quieres descansar un poco? Bira dinlenmek istemez misin? No, tengo que estudiar mucho. Hayır, çok ders çalışmam lazım. 2 - qué: "ne" anlamına gelen bu kelime soru anlamında kullanılırken "qué", cümlelerde bağlaç olarak kullanılırken "que" şeklinde yazılır. Örnekler: ¿Qué haces aqui? Burada ne yapıyorsun? ¿Qué estás comiendo? Ne yiyorsun? ¿Qué quieres hacer? Ne yapmak istiyorsun? ¿Qué le dijiste? One ne dedin? ¿Qué aprendiste de esta clase? Bu dersten ne öğrendin? La pelicula que vimos esta muy buena. İzlediğimiz film çok güzel. El libro que leí, me gustó mucho. Okuduğum kitap çok hoşuma gitti. El que ríe ultimo ríe mejor. Son gülen iyi güler. La que sigue por favor. Sıradaki lütfen. El es el mejor alumno que he visto. O, bugüne kadar gördüğüm en iyi öğrenci. 3 - por qué: Bu iki kelime ayrı yazılıp "e" harfi aksanlı yazılınca (por qué) "neden, niçin, niye" anlamına gelir ve soru cümlelerinde kullanılır. Ayrı ayrı yazılıp "e" harfı sade yazılırsa (porque) "çünkü" anlamına gelir ve cevap cümlelerinde kullanılır. ¿Por qué estas llorando? Neden ağlıyorsun? Porque se murio mi perro. Çünkü köpeğim öldü. ¿Por qué me estás mirando asi? Niçin bana öyle bakıyorsun? Porque estoy muy enojado contigo. Çünkü sana çok kızgınım. ¿Por qué no me lo dijiste? Niçin bana söylemedin? Porque no estabas aqui. Çünkü burada değildin. 4 - cuándo: "a" harfi aksanlı olduğunda (cuándo) "ne zaman" anlamına gelir ve soru cümlelerinde kullanılır. "a" harfinde aksan olmadığında ise (cuando) "-dığı zaman, -diği zaman, -duğu zaman, -düğü zaman"anlamına gelir ve düz cümlelerde kullanılır. ¿Cuándo van a venir? Ne zaman gelecekler? ¿Cuándo es el concurso? Yarışma ne zaman? ¿Cuándo vas a aprender? Ne zaman öğreneceksin? Te llamo cuando llegue. Vardiğım zaman (varınca) seni ararım. Cuando se murio su perro, lloró mucho. Köpeği öldüğü zaman (ölünce) çok ağladı. 5 - dondé: "e" harfi aksanlı olduğunda (dondé) "nerede" anlamına gelir ve soru cümlelerinde kullanılır. "a" harfinde aksan olmadığında ise (donde) "-dığı yer, -diği yer, -duğu yer, -düğü yer" anlamına gelir ve düz cümlelerde kullanılır. Bunun yanı sıra "a dondé - nereye", "de dondé - nereden" anlamına gelmektedir. ¿Dondé estabas? Neredeydin? ¿Dondé nació usted? Nerede doğdunuz? ¿Dondé está Turquía? Türkiye nerede? ¿Dondé quieres comer? Nerede yemek istersin? Aqui es donde nos casamos. Burası evlendiğimiz yer. ¿A dondé vamos? Nereye gidiyoruz? ¿A dondé vas a llevarnos? Bizi nereye götürüyorsun? ¿De dondé eres? Nerelisin? (Neredensin?) ¿De dondé vienes? Nereden geliyorsun? Llevame a donde vayas. Götür beni gittiğin yere. 5 - cómo: "o" harfı aksanlı olduğunda (cómo) "nerede" anlamına gelir ve soru cümlelerinde kullanılır. "o" harfi aksansız olguğunda ise (como) "gibi" anlamına gelir ve düz cümlelerde kullanılır. ¿Cómo estás? Nasınsın? ¿Cómo puedes hacer eso? Onu nasıl yapabilirsin? ¿Cómo vas a ir a tu casa? Evine nasın gideceksin? Te ves como cansado. Yorgun gibi görünüyorsun. Estás hablando como extranjero. Yabancı gibi konuşuyorsun. El es como yo. O benim gibi. 5 - cuál: "a" harfi aksanlı olduğu zaman (cuál) "hangisi" anlamına gelir ve soru cümlelerinde kullanılır. "a" harfi aksansız olduğunda ise (cual) "-an, -en" anlamına gelir ve düz cümlelerde kullanılır. Çoğul durumlarda kelimenin sonuna "es" eklenir. ¿Cuál es tuyo? Hangisi seninki? ¿Cuál casa te gusta mas? Hangisini daha çok beğendin? ¿Cuál quieren? Hangisini istersiniz? Compré el coche cual me gustó mas. Hoşuma en çok giden arabayı aldım. ¿Cuáles peliculas has visto? Hangi filimleri izledin? 6 - quién: "e" harfi aksanlı olduğunda (quién) "kim" anlamına gelir ve soru cümlelerinde kullanılır. "e" harfi aksansız olduğunda ise (quien) "olan kişi, olan şahıs" anlamına gelir ve düz cümlelerde kullanılır. Bunun yanı sıra "a quién - kime", "de quién - kimden" anlamına gelir. Çoğul durumlarda kelimenin sonuna "es" eklenir. ¿Quién quiere comer pizza? Kim pizza yemek ister? ¿Quién me pegó? Bana kim vurdu? ¿Quiénes son ustedes? Sizler kimsiniz? El actor quien ganó el oscar es muy alto. Oscar kazanan aktör çok uzun boylu. ¿Quién está chiflando? Kim ıslık çalıyor? ¿Quiénes van a participar al concurso? Yarışmaya kimler katılacak? 7 - cuánto: "a" harfi aksanlıdır (cuánto) "ne kadar, kaç tane" anlamına gelir ve soru cümlelerinde kullanılır. Çoğul durumlarda eğer isim sayılabilen isimse (kitap, elma gibi) kelimenin sonuna "s" getirilir. Eğer sayılamayan bir isimse (tuz, şeker gibi) herhangi bir ek getirmeden (cuánto) kullanılır. Eğer bahsedilen isim dişi ise de kelimenin sonundaki "o" harfi "a" harfine dönüşür. ¿Cuánto cuesta el libro? Kitap kaç para (ne kadar)? ¿Cuánto azucar pones en tu té? Çayına ne kadar şeker koyarsın? ¿Cuántos hermanos tiene? Kaç tane (ne kadar) kardeşi var? ¿Cuántas casas tienes? Kaç tane (ne kadar) evin var? ¿Cuántas veces te lo dije? Sana kaç kere söyledim?